به طور کلی حقوق را می توان به دو دسته حقوق داخل و حقوق بین الملل تقسیم بندی کرد که حقوق داخل به مباحث حقوق مدنی و حقوق کیفری می پردازند و حقوق بین الملل هم شامل حقوق بین الملل عمومی و خصوصی است.
با کارشناسان ارشد شرکت مهاجرتی رجبی همراه باشید تا با حقوق بین الملل، حقوق بین الملل خصوصی و عمومی بیشتر آشنا شوید.
ضمناً توصیه می کنیم در کنار این محتوا، مقاله روش های قانونی مهاجرت را نیز بخوانید و با امن ترین راه های ورود و اقامت در کشورهای خارجی آشنا شوید.
رشته حقوق بین الملل
حقوق بین الملل قواعدی را شامل می شود که در آن ها طرز تشکیل سازمان های بین المللی و اجرای وظایف آن ها و همچنین روابط با دولت ها و افراد حقیقی و حقوقی در سطح بین الملل بیان می شود.
رشته حقوق بین الملل به بررسی و تحلیل قوانین و مقرراتی می‌پردازد که روابط بین دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی، شرکت‌ها و افراد در سطح جهانی را تعیین می‌کند
این رشته شامل دو زیر شاخه اصلی است: حقوق بین المللی عمومی و حقوق بین المللی خصوصی.
حقوق بین المللی عمومی به مسائلی مانند روابط سیاسی و دیپلماتیک، جنگ و صلح، حقوق بشر و محیط زیست می‌پردازد.
حقوق بین المللی خصوصی روابط حقوقی بین‌المللی افراد و شرکت‌ها را قانون گذاری می‌کند، مانند تجارت بین‌الملل و قراردادهای بین‌المللی. این رشته برای کسانی که به مسائل بین‌المللی، دیپلماسی و تعاملات حقوقی در سطح بین المللی علاقه‌مند هستند، بسیار جذاب و مفید خواهد بود.
حقوق تجارت بین الملل چیست؟
حقوق تجارت بین‌الملل مجموعه‌ای از قواعد و مقرراتی است که روابط تجاری بین اشخاص حقوقی و حقیقی در کشورهای مختلف را تنظیم می‌کند. این قواعد و مقررات، شامل موارد زیر می‌شوند:
| بخش | توضیحات |
| قوانین گمرکی | مجموعه‌ای از قوانین و مقرراتی که کنترل ورود و خروج کالاها از مرزهای یک کشور را تعیین می‌کنند. |
| توافق‌نامه‌های تجاری | قراردادهایی بین دو یا چند کشور که شرایط تجارت، مانند کاهش تعرفه‌ها و حذف موانع تجاری را تعیین می‌کنند. |
| قوانین حمایتی و انحصاری | مقرراتی که برای حمایت از صنایع داخلی یک کشور در برابر رقابت خارجی اعمال می‌شوند، مانند تعرفه‌ها و سهمیه‌های وارداتی. |
| استانداردهای بین‌المللی | قوانین و معیارهایی که برای اطمینان از ایمنی، کیفیت و سازگاری کالاها و خدمات در سطح جهانی استفاده می‌شوند. |
| حل و فصل اختلافات تجاری | مکانیسم‌ها و روش‌های حل اختلاف بین بازیگران بین‌المللی در موضوعات تجاری، از جمله داوری و میانجی‌گری. |
| قوانین مالیات بین‌المللی | مقرراتی که به تعیین مالیات بر شرکت‌ها و افرادی که در چندین کشور فعالیت دارند می‌پردازد. |
حقوق بین الملل اقتصادی
حقوق بین المللی اقتصادی مجموعه‌ای از قواعد و مقرراتی است که روابط اقتصادی بین دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و افراد و سازمان‌های خصوصی در سطح بین‌المللی را تنظیم می‌کند. این قواعد و مقررات، شامل معاهدات بین‌المللی، عرف بین‌المللی، اصول کلی حقوق شناخته شده توسط ملل متمدن، آرای قضایی و آثار علمای حقوق بین المللی هستند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
تجارت بین‌الملل: این قوانین مربوط به تجارت بین‌الملل است، مانند توافق‌نامه‌های تجارت آزاد و مقررات گمرکی، که تعیین‌کننده نحوه مبادله کالا و خدمات بین کشورها می‌شود.
قوانین سرمایه‌گذاری بین‌المللی: استانداردها و قواعد مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی، مانند حمایت از سرمایه‌گذاران و رفتار با شرکت‌های خارجی.
قوانین مالی بین المللی: قوانینی که نظام‌های پولی و مالی بین‌المللی را تنظیم می‌کنند، از جمله نرخ‌های ارز و مقررات مالی بین‌المللی.
قوانین مالکیت فکری و معنوی: قوانینی که حقوق مالکیت فکری در سطح بین‌المللی را تنظیم می‌کنند، مانند حقوق مربوط به اختراعات، علائم تجاری و حقوق مؤلف.
محیط زیست و توسعه پایدار: استانداردها و توافق‌نامه‌های بین‌المللی مرتبط با حفاظت از محیط زیست و ترویج توسعه پایدار.
نکته: این قوانین به مسائلی مانند حل اختلافات تجاری بین‌المللی، تحریم‌ها و سایر مسائل سیاسی و اقتصادی که بر روابط اقتصادی بین کشورها تأثیر می‌گذارند، می‌پردازد.
حقوق بین الملل خصوصی
اصطلاح خصوصی برای بار اول توسط حقوقدان ” استوری ” که یک حقوق دان آمریکایی بود در سال 1834 به کار برده شد و بعدها توسط ” فولیکس ” فرانسوی تحت عنوان « کتاب حقوق بین الملل خصوصی » در فرانسه رایج گردید. این اصطلاح بیشتر در کشورهایی که از سیستم حقوقی رومی – ژرمنی یا حقوق نوشته پیروی می نمایند مورد استفاده قرار می گیرد در صورتیکه در کشورهایی که نظام حقوقی آن ها مبتنی بر سیستم کامن لا ( مانند نظام حقوقی انگلیس و آمریکا ) می باشند از اصطلاح تعارض قوانین استفاده می نمایند .
رشته ای از حقوق است که پیرامون روابط افراد با یکدیگر و همچنین روابط افراد با دولت ها، در خارج از قلمرو داخلی بوده و در عرصه بین المللی بحث می نماید.
قلمرو حقوق بین الملل خصوصی
قلمرو بین الملل خصوصی مربوط به روابط بین المللی است که جنبه خصوصی دارند، موضوعاتی مانند تعارض قوانین، تعارض صلاحیت دادگاه ها، وضع بیگانگان، تابعیت، اقامت و اقامتگاه اشخاص در حوزه قلمرو بین الملل خصوصی می باشند.
حقوق بین المللی بشردوستانه
یکی از حقوق بین المللی بشردوستانه، که گاهی به عنوان قوانین جنگ شناخته می‌شود، شاخه‌ای از حقوق بین المللی است که به حفاظت از افراد غیرنظامی و کاهش آسیب‌های جانی و مالی در زمان جنگ و درگیری‌های مسلحانه می‌پردازد.
این حقوق شامل مجموعه‌ای از قوانین است که هدف آنها تعیین حدود رفتار و اقدامات مجاز برای طرف‌های درگیر در جنگ است، به گونه‌ای که حقوق اساسی انسان‌ها حفظ شود. مهم‌ترین قوانین در این زمینه، کنوانسیون‌های ژنو و پروتکل‌های الحاقی آن هستند که استانداردهای بین‌المللی برای رفتار در جنگ را تعیین می‌کنند.
حقوق کودک از منظر حقوق بین‌الملل
حقوق کودک از منظر حقوق بین‌الملل، شامل قوانین و عهد نامه‌هایی مانند معاهده حقوق کودک سازمان ملل متحد (UNICEF) می‌شود که تعهدات کشورها را در قبال حقوق و رفاه کودکان تضمین می‌کند.
هدف اصلی این نوع قوانین کودکان مانند حق زندگی کردن)، حق داشتن فضای مناسب برای تربیت و تعلیم، و حمایت و مراقبت از آنها است. این حقوق تاکید بر عدم تبعیض و حفظ منافع کودکان در تمام اجتماعات دنیا دارد.
حقوق بین المللی محیط زیست چیست؟
حقوق بین المللی محیط زیست، به مجموعه‌ای از قوانین، مقررات، معاهدات و استانداردهای بین‌المللی گفته می‌شود که به حفاظت و حراست محیط زیست در سطح جهانی می‌پردازند.
این شاخه از حقوق بین المللی به موضوعات متعددی می‌پردازد، از جمله تغییرات آب و هوایی، حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض، مدیریت پایدار منابع طبیعی، و کنترل آلودگی.
اجزای اصلی حقوق بین المللی محیط زیست
توافق‌نامه‌های بین‌المللی: شامل توافق نامه‌های بین کشورها مانند توافق‌نامه پاریس در مورد تغییرات آب و هوا، کنوانسیون تنوع زیستی، و کنوانسیون بازل در خصوص کنترل حمل و نقل مرزی پسماندهای خطرناک.
حقوق بین المللی فضایی
حقوق بین المللی فضایی، مجموعه‌ای از قوانین و توافقات بین‌المللی است که به تنظیم و مدیریت فعالیت‌های فضایی می‌پردازد. این حقوق برای مسائلی مانند استفاده از فضا برای مأموریت‌های فضایی، استفاده مسالمت‌آمیز از آن، مسائل مالکیت فضایی، حفاظت از محیط زیست اتمسفر، و مسائل مرتبط با تجارت و مصالح فضایی اهمیت دارد.
این حقوق اساسی برای حفظ امنیت و تعادل در فضای خارج از کره زمین است و به تعهد کشورها در رعایت قوانین فضایی بین‌المللی، جلوگیری از تسلط نظامی در فضا، و استفاده مسالمت‌آمیز تأکید می‌کند.
هوش مصنوعی و حقوق بین‌الملل
هوش مصنوعی و حقوق بین‌الملل، به مطالعه تأثیر و نقش هوش مصنوعی در قوانین و توافقات بین‌المللی اشاره دارد. این حوزه برای تطابق قوانین بین‌المللی با تکنولوژی‌های هوش مصنوعی، مسائل حریم شخصی در داده‌های مصنوعی، مسائل امنیتی مرتبط با هوش مصنوعی، و تأثیرات اجتماعی و اقتصادی هوش مصنوعی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
این حقوق سعی دارد تا قوانین بین‌المللی با پیشرفت‌های هوش مصنوعی و تکنولوژی را مد نظر داشته باشد و حقوق و مسائل مربوط به هوش مصنوعی را در سطح جهانی تنظیم کند.
حقوق بین المللی کیفری
حقوق بین المللی کیفری شاخه‌ای از حقوق است که به دنبال ایجاد پاسخ‌های قضایی برای جرائم طبیعی و اثرات جهانی‌شان، فراتر از حوزه قضایی یک کشور خاص هستند. در جدول ارائه شده شده، برخی از اجزای اصلی حقوق بین المللی کیفری توضیح داده‌شده:
| مؤلفه | توضیحات |
| جرائم بین‌المللی | شامل جنایاتی مانند نسل‌کشی، جرائم جنگی، جرائم علیه بشریت و تجاوز. این جرائم به دلیل شدت و خطرناکی‌شان برای جامعه بین‌المللی، تحت پیگرد قرار می‌گیرند. |
| دادگاه‌های بین‌المللی | دادگاه‌هایی مانند دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) و دادگاه‌های ویژه (مانند دادگاه‌های یوگوسلاوی سابق و رواندا) که برای رسیدگی به جرائم بین‌المللی ایجاد شده‌اند. |
| اصل حقوقی نفی مصونیت | این اصل بیان می‌کند که مقامات دولتی نمی‌توانند از مصونیت برای جرائم بین‌المللی کیفری برخوردار باشند. |
| همکاری بین‌المللی در پیگرد | تأکید بر اهمیت همکاری بین دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی در دستگیری و استرداد متهمان به جرائم بین‌المللی. |
| حقوق قربانیان | توجه به حقوق قربانیان جرائم بین‌المللی، از جمله حق دسترسی به عدالت و جبران خسارت. |
| اصول حقوقی و قانونی | رعایت استانداردهای حقوق بشری و اصول حقوقی در تحقیقات و محاکمات مربوط به جرائم بین‌المللی. |
حقوق بین المللی هوایی
حقوق بین المللی هوایی به مجموعه قوانین و مقرراتی گفته می‌شود که به مسائل مرتبط با فضای هوایی بین کشورها اشاره دارد. این حقوق شامل موضوعاتی مانند حقوق پروازهای بین‌المللی، مسائل ایمنی هوایی، قوانین فضای هوایی بین‌المللی، و مسائل مرتبط با فرودگاه‌ها و مسیرهای پرواز بین‌المللی می‌شود.
هدف اصلی این حقوق، تضمین ایمنی و سلامت پروازها و تنظیم مسائل مرتبط با حریم هوایی بین‌المللی است. این حقوق برای تعهد کشورها به رعایت قوانین مرتبط با هواپیماها و پروازهای بین‌المللی اهمیت دارد.
حقوق بین المللی ارتباطات
حقوق بین المللی ارتباطات به مجموعه قوانین و توافقات بین‌المللی اشاره دارد که مسائل مرتبط با ارتباطات و ارتباطات الکترونیکی بین کشورها را مدیریت می‌کند. این حقوق شامل موضوعاتی مانند قوانین ارتباطات بین‌المللی، مسائل امنیت اطلاعات و داده‌ها، حقوق حریم شخصی در محیط دیجیتال، قوانین مرتبط با اینترنت، و مسائل مرتبط با تبادل اطلاعات بین کشورها می‌شود.
هدف اصلی این حقوق، تنظیم و تضمین مسائل مرتبط با ارتباطات و اطلاعات در سطح جهانی و تعیین قوانین مشترک برای این زمینه است. این حقوق برای تضمین امنیت و حریم شخصی در دنیای دیجیتال و ارتقاء همکاری بین کشورها در زمینه ارتباطات اهمیت دارند.
حقوق بین المللی انرژی
حقوق بین المللی انرژی به مجموعه قوانین و توافقات بین‌المللی اشاره دارد که به مسائل مرتبط با تولید، توزیع، مصرف انرژی در سطح جهانی می‌پردازد. این حقوق شامل موضوعاتی مانند قوانین مرتبط با منابع انرژی مانند نفت، گاز، و برق، توافقات بین‌المللی در زمینه انرژی تجدیدپذیر، مسائل محیط زیست در تولید انرژی، و قوانین تجارت انرژی می‌شود.
هدف اصلی این حقوق، تنظیم تعاملات مرتبط با انرژی بین کشورها و تعیین استانداردها و قوانین مشترک در زمینه انرژی است. این حقوق برای تضمین تأمین امنیت انرژی، حفاظت از محیط زیست، و توسعه پایدار در زمینه انرژی در سطح جهانی مهم هستند.
حقوق بین المللی بازار کار
حقوق بین المللی بازار کار یکی از حوزه‌های تخصصی در عرصه حقوق بین المللی است که به مجموعه قوانین، مقررات، و استانداردهای بین‌المللی مربوط به محیط کار و روابط کارفرمایان و کارکنان در سطح جهانی تعیین می‌کند. اجزای کلیدی این نوع قوانین شامل :
استانداردهای بین‌المللی کار: سازمان بین‌المللی کار (ILO) کنوانسیون‌ها و توصیه‌نامه‌هایی را تدوین کرده است که استانداردهای جهانی در زمینه‌هایی مانند حقوق کار، ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، و شرایط کار را مشخص می‌کنند.
حقوق کارگران مهاجر: قوانینی که به حمایت از کارگران مهاجر در کشورهای خارجی می‌پردازند، شامل حقوق مربوط به کار، محافظت از آزار و استثمار، و تضمین شرایط کار منصفانه.
ترویج اشتغال پایدار: تلاش‌های سازمان‌های بین‌المللی برای ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و کاهش بیکاری، به ویژه در کشورهای در حال توسعه.
حقوق در محیط کار: مسائلی مانند برابری جنسیتی، ممنوعیت تبعیض، حمایت از حقوق کارگران برای ایجاد شرایط کار عادلانه و انسانی.
مذاکرات دسته‌جمعی و حقوق سندیکایی: حمایت از حق کارگران برای تشکیل اتحادیه‌ها و مشارکت در مذاکرات دسته‌جمعی به منظور بهبود شرایط کاری.
استانداردهای کودکان در کار: تلاش‌ها برای مبارزه با کار کودکان و اطمینان از رعایت حقوق کودکان در محیط کار.
حقوق بین المللی بازار کار نقش مهمی در تضمین عدالت اجتماعی، حمایت از حقوق بشر در محیط کار، و ترویج شرایط کاری سالم و ایمن برای کارگران در سراسر جهان دارد. این حقوق به دنبال ایجاد یک بازار کار جهانی است که در آن همه افراد می‌توانند، عادلانه کار کنند.
حقوق بین المللی برای مهاجرت
حقوق بین المللی مهاجرت به مجموعه‌ای از قوانین و مقررات بین‌المللی اشاره دارد که به مدیریت و تنظیم جریانات مهاجرت بین کشورها مربوط می‌شود. این حقوق با هدف تضمین حقوق و امنیت مهاجران، پناهندگان، و سایر افرادی که بین‌المللی جابه‌جا می‌شوند، تدوین شده‌اند.
در همین زمینه می توانید برای کسب اطلاعات کامل به مقاله تابعیت چیست؟ مراجعه نمایید ؛ مقاله ای به روز و جذاب برای شما که به فکر مهاجرت و تابعیت هستید.
در زیر یک جدول ساده ارائه شده است که اجزای کلیدی حقوق بین المللی مهاجرت را بیان می‌کند:
| بخش | توضیحات |
| حقوق پناهندگان | شامل مقررات مرتبط با حمایت از پناهندگان، مانند کنوانسیون پناهندگان 1951 و پروتکل 1967، که استانداردهای بین‌المللی برای حمایت و حقوق پناهندگان را تعیین می‌کنند. |
| حقوق کارگران مهاجر | استانداردها و مقررات برای حمایت از حقوق کارگران مهاجر، از جمله حق دریافت دستمزد عادلانه، شرایط کار مناسب، و حقوق اجتماعی. |
| حقوق انسانی | تأکید بر حقوق اساسی انسانی که باید برای تمام مهاجران، صرف نظر از وضعیت مهاجرتی آنها، احترام گذاشته شود. این شامل دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، و حفاظت از تبعیض است. |
| مدیریت مرزها | قوانین و استانداردهایی که بر مدیریت مرزها و کنترل ورود و خروج افراد از کشورها اعمال می‌شوند. |
| همکاری بین‌المللی | اهمیت همکاری بین کشورها برای مدیریت موثر مهاجرت و حمایت از مهاجران، به ویژه در شرایط بحران و جابه‌جایی‌های اجباری. |
| حقوق اجتماعی و فرهنگی | حقوق مرتبط با حفاظت از هویت فرهنگی و اجتماعی مهاجران و احترام به تنوع فرهنگی. |
در نهایت، حقوق بین المللی با هدف حفظ صلح، ترویج عدالت و احترام به حقوق بشر در سطح جهانی شکل گرفته است. شاخه‌های مختلفی از جمله حقوق بین المللی محیط زیست، کیفری، اقتصادی، و مهاجرت زیر چتر این حقوق قرار دارند که هر یک با تمرکز بر جنبه‌های خاصی از روابط بین‌المللی تاکید دارند. حقوق بین المللی به عنوان یک ابزار حیاتی برای مدیریت چالش‌ها و فرصت‌های پیچیده جهانی عمل می‌کند و نقش کلیدی در شکل‌دهی به یک جامعه جهانی عادلانه‌تر و امن‌تر ایفا می‌کند.
در این نوشتار با حقوق بین الملل و شاخه های آن آشنا شدید ، مشاوران شرکت مهاجرتی رجبی در دفاتر تهران و شیراز بصورت حضوری و غیر حضوری آماده پاسخگویی به سوالات شما در تمام زمینه های مهاجرت هستند ، توصیه می کنیم مقاله ویژگی های یک وکیل مهاجرتی خوب را نیز بخوانید و آگاهی خود را در این زمینه تکمیل کنید.